Ortaklığın Giderilmesi Davasında Yargılama Masrafları Kimin Sorumluluğundadır?
Günlük hayatta sıkça karşımıza çıkan ortak mülkiyet sorunlarının çözüm yollarından biri de ortaklığın giderilmesi davasıdır. Özellikle miras kalan taşınmazlarda paydaşlar arasında uzlaşma sağlanamadığında başvurulan bu hukuki yol, bazı mali yükümlülükleri de beraberinde getirir. Bu yazıda, bu davaya ilişkin yargılama masraflarının kim tarafından, nasıl karşılanacağı sorusunu ele alacağız.
Dava Açma Sürecinde İlk Masraflar
Ortaklığın giderilmesi davası, paydaşlardan herhangi biri tarafından diğer paydaşlara karşı açılabilir. Dava açılırken bazı zorunlu giderlerin ödenmesi gerekir:
Başvuru harcı
Peşin harç (genellikle maktu tutarlıdır)
Gider avansı (keşif, bilirkişi, tebligat vb. masraflar için)
Bu masraflar, ilk etapta davayı açan kişi (davacı) tarafından karşılanmak zorundadır. Ancak bu durum, masrafların kalıcı olarak sadece davacının sırtında kalacağı anlamına gelmez.
Mahkeme Masrafları Nasıl Paylaştırılır?
Ortaklığın giderilmesi davaları, tarafların ortak mülkiyet ilişkisine dayandığı için farklı bir özellik gösterir. Bu davalarda çoğunlukla bir taraf tamamen haklı ya da tamamen haksız değildir. Bu nedenle yargılama masraflarının paylaşımı da tarafların pay oranlarına göre yapılır.
Yani mahkeme, sonunda davacının yaptığı tüm harcamaları (bilirkişi, keşif, harç vb.) tüm taraflara payları oranında yükler. Davacı, yaptığı masrafların kendisine düşen kısmı dışındaki kısmı, diğer paydaşlardan geri alma hakkına sahiptir.
Satış Yoluyla Ortaklığın Giderilmesi ve Ek Masraflar
Taşınmazın fiilen bölünmesi mümkün değilse, genellikle satış yoluyla ortaklığın giderilmesi yoluna gidilir. Bu durumda satış işlemi genellikle icra müdürlüğü aracılığıyla açık artırma usulüyle gerçekleştirilir. Bu aşamada doğabilecek masraflar şunlardır:
İlan ve satış giderleri
Satış harçları
Gerekli ekspertiz ücretleri
Varsa ihale sonrası işlemler
Bu masraflar da, satış bedelinden düşülerek kalan miktar paylara bölüştürülür. Yani bu masraflar da nihayetinde tüm ortaklar tarafından, yine pay oranına göre karşılanmış olur.
Avukatlık Ücreti ve Karşı Vekalet Ücreti
Taraflar kendilerini avukatla temsil ettiklerinde, yargılama sonunda ortaya çıkan karşı vekalet ücreti konusu da önemlidir. Ortaklığın giderilmesi davalarında genellikle tüm taraflar hukuken eşit ve haklı konumda kabul edilir. Bu nedenle mahkeme, çoğu zaman karşı vekalet ücretine hükmetmez veya her tarafın kendi vekalet ücretini karşılamasına karar verir. Ancak dava süresince kötü niyetli davranan ya da davayı uzatmaya çalışan bir taraf varsa, bu tarafa vekalet ücreti yüklenebilir.
Sonuç: Paydaşlık Ortak Masraf Demektir
Ortaklığın giderilmesi davası, esasen taraflar arasında bir anlaşmazlığın çözümünü değil, bir ortaklığın teknik olarak sona erdirilmesini hedefler. Bu nedenle mahkeme masrafları da bir tarafı cezalandırıcı değil, dengeleyici bir şekilde düzenlenir. Başta tüm masraflar davacı tarafından yapılsa da, dava sonunda yapılan tüm harcamalar paylar oranında bölüştürülür.
